Echte meeldauw of witziekte

Wat is echte meeldauw?  

Ligt er een witachtig poeder op de bladeren van je rozenstruiken, de bloemknoppen van je courgettes of op de stengels van je begonia's binnen? Dan is de kans groot dat het om echte meeldauw gaat. Deze ziekte kan veroorzaakt worden door verschillende schimmels: Podosphaera (bij courgettes, rozen of aardbeien, afhankelijk van de soort), Oidium (bij tomaten) of Erysiphe (bij druiven).  

Het gaat om een veelvoorkomende aandoening die de bloesems of de oogst van je vruchten en groenten in gevaar kan brengen. Een goede reden dus om deze schimmel te bestrijden en op de juiste manier te werk te gaan om de verspreiding te verhinderen. 

Hoe herken je echte meeldauw?  

De schimmels die echte meeldauw veroorzaken, ontwikkelen zich op planten als de volgende drie weersomstandigheden samenvallen:  

• Een temperatuur van meer dan 15 °C. 

• Een hoge luchtvochtigheid. 

• Geen regen. 

Bij dergelijke omstandigheden zullen Podosphaerea of Erysiphe op het oppervlak van de plant witachtige vlekken beginnen te vormen. Deze kleur verklaart ook de andere naam voor echte meeldauw, namelijk 'witziekte'.  

De micro-organismen voeden zich met de plant, en de sporen (conidiën) verspreiden zich razendsnel naar andere planten in de buurt.  

Wat is het verschil tussen echte en valse meeldauw?  

Enkele tips om het onderscheid te maken tussen echte en valse meeldauw:  

• De kleur van de vlekken: bij valse meeldauw vertonen de bladeren gele, kringvormige vlekken. Bij echte meeldauw gaat het meer om een witte, poederachtige laag.  

• De plaats van de aantasting: echte meeldauw doet zich voor op de bovenkant van de bladeren en valse meeldauw op de onderkant. Let wel: dat is niet altijd zo, er zijn uitzonderingen mogelijk.  

• De weersomstandigheden: echte meeldauw houdt niet van regen, terwijl valse meeldauw net vocht nodig heeft. Om valse meeldauw te vermijden is het dan ook aan te raden om de bladeren niet nat te maken als je water geeft.  

Schade veroorzaakt door echte meeldauw  

Echte meeldauw duikt op in de tuin, maar ook binnen, vanaf de lente. Leer deze vervelende ziekte goed kennen en wijs haar vervolgens beleefd de deur.  

Echte meeldauw komt voor bij verschillende planten:  

• In de siertuin: roos, laurier, kardinaalsmuts, eik …  

• In de moestuin: komkommerachtigen (meloen, courgette, pompoen, komkommer,…), aardbei, aardappel, aubergine enz.  

• In de boomgaard: appelboom, kweepeer, perzikboom, aalbessenstruik en druivelaar behoren tot de meest getroffen bomen en struiken.   

• Kamerplanten: kalanchoë, begonia. 

Bij echte meeldauw lijkt het alsof er een soort witachtige sluier of laag over alle delen van de plant ligt. De bladeren hebben er over het algemeen het meest last van, maar de witte laag kan ook blad- of bloemknoppen, stengels of jonge vruchten aantasten.  

De bladeren in kwestie verschrompelen en sterven geleidelijk aan af. Aangetaste vruchten vervormen, geven een harsachtige substantie af en worden ongeschikt voor consumptie. De oogst van een appelboom die aangetast is door echte meeldauw, kan op die manier ernstig in gevaar komen.  

Hoe kun je echte meeldauw behandelen?   

Echte meeldauw kan bestreden worden op verschillende manieren, waaronder ook biologische methodes.  

Dubbelkoolzure soda sproeien op de volledige plant, van de stengel tot de bladeren en de knoppen, is bij alle planten doeltreffend. Lecithine, een olieachtig product op basis van soja, is doeltreffend bij echte meeldauw op fruitbomen, sla en sierstruiken.  

Echte meeldauw op courgette of komkommer 

Op jonge courgette- of komkommerplanten kun je heermoesgier sproeien. Later in het seizoen is het een goed idee om over te schakelen op een zwavelbehandeling. 

Echte meeldauw op kamerplanten 

Vermijd zwavel, dat te agressief is om binnen te gebruiken, en sproei in de plaats een product op basis van heermoes. Probeer ook twee biologische 'huis-, tuin- en keukenmiddeltjes':  

• Een aftreksel van lookteentjes (kook één bol in 10 liter water, dat je vervolgens twee dagen laat staan). 

• Ook melk verdund in water kun je sproeien op echte meeldauw.  

Echte meeldauw op appel, pruim en druif 

Heermoesgier sproeien op het moment van de bloeseming is een goed idee. Ook zwavel geeft goede resultaten, doordat het een krachtige schimmelwerende werking heeft. Wacht na de behandeling wel drie dagen voor je fruit plukt.  

Echte meeldauw op rozenstruiken 

Een speciaal antimeeldauwproduct voor rozen beschermt je planten tegen deze ziekte. Een andere oplossing bestaat erin om zwavel te sproeien op de plant. Hierdoor worden de meeldauwsporen het hele seizoen lang vernietigd.  

Hoe voorkom je echte meeldauw?  

• Vermijd om je planten in dichte rijen te planten als je de verspreiding van echte meeldauw wilt tegengaan.  

• Verwijder bij een beginnende plaag manueel alle aangetaste delen van de plant. Let wel: gooi ze zeker niet bij je compost.  

• Bepaalde plantensoorten zijn vrij goed bestand tegen echte meeldauw, zoals de courgette 'Astia' of de pompen 'Red Kuri'.  

• Desinfecteer je tuingereedschap goed, zodat je de sporen van echte meeldauw niet verspreidt.  

• Preventief heermoesgier of dubbelkoolzure soda gebruiken levert goede resultaten op.