Pielęgnacja rododendronów jest dość trudna, szczególnie dla początkujących ogrodników. Rośliny są dość wymagające, dlatego wiedza o upodobaniach gatunku będzie kluczem do sukcesu.
Większość osób sadzi rododendrony zbyt głęboko, nie zostawiając odsłoniętych korzeni 2-3 cm nad powierzchnią ziemi oraz nie namacza i nie rozluźnia bryły korzeniowej przed sadzeniem. To dwa najpoważniejsze błędy, które później mogą skutkować zamieraniem rośliny. Zbyt niskie posadzenie powoduje, że korzenie narażone są na zalanie i gnicie, a to zawsze kończy się źle dla rośliny. Z kolei brak rozluźnienia korzeni powoduje ich słaby rozwój i wrastanie ich do wewnątrz, zamiast na zewnątrz, co również powoduje obumieranie rododendrona. Kolejna niezwykle ważna sprawa to dobór odpowiedniego podłoża, które powinno być przepuszczalne i mieć kwasowość na poziomie 3,5-5,5 pH. Wiele problemów pielęgnacyjnych z rododendronami wynika również z powodu niewłaściwej pielęgnacji zimowej.
Jak przechowywać rododendrona zimą
W pierwszym roku po posadzeniu rośliny są szczególnie delikatne. Należy pamiętać, że polski mroźny klimat nie jest przez nie preferowany, a płytki system korzeniowy może przemarzać. Mając to na uwadze, już na etapie zakupów warto poszukać takich odmian tej rośliny, które tolerują duże spadki temperatur. W sprzedaży są dostępne odmiany znoszące mrozy nawet do -30 stopni C. Jeśli jednak w ogrodzie rosną rośliny wrażliwsze, lub nie ma pewności co do ich tolerancji na chłody, konieczne jest okrywanie na zimę rododendronów. Najlepiej użyć do tego celu specjalnych mat lub włókniny.
Podlewanie rododendronów
Warto pamiętać, że zimą rododendrony nie zapadają w sen zimowy, jak inne rośliny i cały czas pobierają wodę z ziemi. Gdy nie mogą jej pobierać, liście zaczynają się zwijać, brązowieją i więdną. Jeśli temperatura na zewnątrz jest dodatnia, a śnieg się rozpuścił, można rośliny podlewać. Dobrze by woda do podlewania miała taką temperaturę jak powietrze. Rododendrony pozbawione wody są słabe i podatne na choroby. Aby tego uniknąć, można zastosować szczepionkę mikoryzową, dzięki której krzew ma znacznie lepszy pobór wody i składników mineralnych z gleby.
Pielęgnacja rododendronów po zimie
W zależności od kondycji rośliny warto przeprowadzić różne kuracje regeneracyjne. Jeśli ziemia wokół rośliny pachnie grzybami, lub na krzaczku stwierdzimy obecność skupisk grzybów, należy zastosować odpowiedni oprysk dolistny i podlać korzenie fungicydem. Rośliny rosnące obok profilaktycznie również warto opryskać. Po 2-3 tygodniach stosujemy nawóz dedykowany rododendronom (kwiecień i lipiec), a rośliny podsypujemy kwaśnym torfem.
Żółknące liście rododendronów
Jedną z przyczyn może być nasadzenie w miejscu, w którym słońce zbyt mocno operuje, np. pod południowo-zachodnią ścianą budynku. Różaneczniki w przeciwieństwie do azalii tego nie lubią. Inną przyczyną może być posadzenie rododendronów w podłożu zasadowym, gliniastym, zbyt mokrym. Różaneczniki wymagają gleby kwaśnej, przepuszczalnej i wilgotnej, jednak nie mokrej. Po dobraniu właściwej ziemi do rododendronów, podsypujemy korą, aby po podlaniu ziemia utrzymywała dłużej wilgoć.Innym powodem żółknących liści może być niedożywienie roślin. Najlepiej zastosować nawóz wieloskładnikowy specjalnie do różaneczników. Źródłem azotu, który pobudza wzrost jest też kompost, którym z powodzeniem można ściółkować ziemię wokół rośliny i wiosną, i latem.
Uschnięte liście u rododendronów
Zimą rododendrony nie przechodzą w stan spoczynku, dlatego przez cały czas potrzebują zasobów wody. Jeśli ziemia jest zamarznięta, ich system korzeniowy usycha, a wraz z nim cała roślina. Zimą i na przedwiośniu należy zadbać o dostarczanie wody roślinom, czy to poprzez podkładanie śniegu wokół rośliny czy też, jak już mrozy ustąpią, podlewanie. Pamiętajmy jednak, by nie dopuszczać do zamarzania wody wokół rośliny.
Rododendron nie kwitnie
Powodów braku kwitnienia może być wiele. Przyczynić się mogą do tego niewłaściwa gleba, zbytnie zacienie, błędne nawożenie, przemarznięcie pąków, choroby grzybowe, szkodniki czy nie usuwanie przekwitniętych kwiatostanów.
Podłoże do rododendronów
Aby rododendron kwitł obficie musi zostać posadzony w ziemi do rododendronów o odpowiednim odczynie kwaśnym (najlepiej 3,5-5,5 pH) dzięki czemu będzie przyswajał z gleby wszystkie wartościowe dla siebie składniki pokarmowe i mineralne. Jeśli roślina rośnie w jałowej, zasadowej czy gliniastej ziemi, należy ją przesadzić. Przesadzanie rododendronów można wykonać niemal w dowolnym terminie cyklu wegetacyjnego. Warto wtedy od razu zastosować szczepionkę mikoryzową, dzięki której zwiększy się pobór wody i ochrona przeciwgrzybicza rośliny. Po 3-4 latach można zastosować nawóz zwiększający kwasowość gleby.
Zacienienie
Rododendron lubi stanowisko słoneczne, ale ocienione. Oznacza to, że nie można sadzić rośliny w pełnym cieniu. Ryzykujemy wtedy, że przestaną kwitnąć. Aby uzyskać odpowiedni półcień, wystarczy posadzić rośliny pod większymi drzewami lub krzewami, nie zaś w pełnym słońcu. Są jednak odmiany, które preferują pełne słońce. Dlatego przed posadzeniem należy uważnie czytać ulotki od producenta i stosować się do jego zaleceń.
Nawożenie rododendronów i azalii
Najlepiej stosować dedykowany nawóz do rododendronów lub wrzosowatych (do roślin kwasolubnych), by nie popełniać błędów pielęgnacyjnych. Nawóz stosuje się dwa razy w sezonie. Termin nawożenia rododendronów to kwiecień, a następnie przełom czerwca i lipca. Nawóz podawany w kwietniu to tzw. nawóz wiosenny zawierający duże ilości azotu. Dzięki niemu roślina będzie bujniej wzrastać. Można zastosować dodatkowo ściółkowanie kompostem. Nawóz letni, bogaty w fosfor pozwala zawiązać roślinie pąki na kolejny rok.
Przemarznięcie pąków zimą
Podczas surowej zimy, nieosłonięte rośliny z wytworzonymi już pąkami na kolejny sezon mogą przemarzać. Aby temu zapobiegać, sadzimy rododendrony w miejscach półcienistych, osłoniętych od wiatru i mrozu, a także zabezpieczamy na zimę agrowłókniną lub matami ze słomy. Na przedwiośniu, gdy nie ma mrozów roślinę podlewamy wodą o temperaturze otoczenia.
Choroby grzybowe rododendronów
Większość chorób atakujących rododendrony to choroby spowodowane grzybami. Wszelkie naloty, plamy, skupiska ciemnych punkcików mogą być objawem patogenów. Infekcjom grzybowym sprzyja duża wilgotność powietrza, mocne zagęszczenie roślin i wysoka temperatura powyżej - 20 stopni C. Aby temu zapobiegać, roślinę należy podlewać od korzenia i nie przelewać. Gleba ma być wilgotna, nie zaś podmokła. Zainfekowane pędy w całości wycinamy i palimy. Konieczne jest zastosowanie oprysku na porażoną roślinę i jej najbliższe otoczenie.
Szkodniki rododendronów
Najczęstszymi z nich są mszyce. Pojawiają się szczególnie na młodych pędach. Można próbować zdejmować je z roślin, spłukiwać wodą, opryskiwać roztworem z pokrzywy, lub pozwolić pokrzywom na stałe rosnąć w pobliżu rododendronów. Gdy metody naturalne nie działają, lub mszyc jest zbyt wiele, warto zastosować oprysk.
Pozostawienie przekwitniętych kwiatostanów
Po każdym kwitnieniu należy wyłamać (nie ciąć sekatorem) pozostałości po kwiatach, aby nie zawiązały się nasiona. Zabieg ten zachęca roślinę do dalszego kwitnienia.