Uprawa malin w ogrodzie

Odmiany malin

Maliny występują w 2 odmianach: letniej i jesiennej. Każda z nich charakteryzuje się innym czasem owocowania.  Jak odróżnić maliny letnie od jesiennych? Maliny letnie mają większe i bardziej aromatyczne owoce i owocują tylko raz na zeszłorocznych pędach. Maliny jesienne dają mniejsze owoce, ale owocują wielokrotnie na tych samych pędach. 

Maliny letnie

Letnie odmiany malin owocują między czerwcem a sierpniem w zależności od rodzaju. Po zbiorze ich pędy należy odciąć u nasady, ponieważ owocują tylko raz. Popularne odmiany malin letnich to:

• Glen Moy
• Glen Ample
• Glen Fyne
• Laszka
• Benefis
• Bristol
• Litacz
• Tulameen
• Norna
• Canby
• Malling Jewel

Maliny jesienne

Jesienną odmianę malin nazywa się też wiecznie owocującą (powtarzającą). Jesienne maliny dają owoce między sierpniem a październikiem. Uprawa malin jesiennych doskonale sprawdzi się w przypadku początkujących ogrodników – rosną dobrze nawet w pojemnikach, a ich przycinanie nie sprawia kłopotów. Rośliny te są też bardziej odporne na szkodniki i choroby. Popularne jesienne odmiany malin to:

• Autumn Bliss
• Autumn Treasure
• Fall Gold
• Polana
• Pokusa
• Polka
• Poranna Rosa

Jakie narzędzia i sprzęty są potrzebne do uprawy malin?

Krzaki malin trzeba przycinać. W zależności od odmiany robi się to raz lub dwa razy w ciągu roku. Przycinanie malin nie obędzie się więc bez dobrego sekatora. Rozrastające się krzaczki malin potrzebują odpowiedniego podparcia (chroni je to przed uszkodzeniami w trakcie silnych wiatrów). Przydadzą się zatem:

• Siatka na grządki,
• Klipsy podtrzymujące,
• Sznurek lub mocna linka.

Maliny trzeba też regularnie odchwaszczać. Można robić to ręcznie (przy małej uprawie) lub użyć odchwaszczacza lub ręcznego pielnika wahadłowego.

Jak uprawiać maliny?

Zanim posadzimy krzaczki malin, przygotujmy dla nich odpowiednie stanowisko. Maliny lubią lekko kwasową i dobrze przepuszczalną glebę (pH – 6,5). Krzaczki rosną najlepiej na żyznej i próchniczej ziemi. Źle znoszą natomiast ciężkie i bardzo podmokłe gleby oraz te lekkie i piaszczyste. Maliny powinny znaleźć się na słonecznym stanowisku, ale osłoniętym przed bezpośrednim działaniem słońca. Najlepiej posadzić je w południowo-wschodniej lub w południowo-zachodniej części ogrodu. Stanowisko przeznaczone na uprawę powinno być odchwaszczone.

Jak sadzić maliny?

Sadzenie malin wykonujemy w rzędach, pomiędzy którymi zachowujemy odstęp 2 m. Odległość jednego krzaczka od drugiego powinna wynosić ok. 0,5 m. Maliny wsadzamy dość płytko, a korzenie przykrywamy tylko 2 cm warstwą ziemi. Po zasadzeniu krzaczka przycinamy pęd, tak żeby mógł się dobrze zakorzenić. Powszechną praktyką jest sadzenie malin na redlinach. Te usypane z ziemi wały wysokie na 15-30 cm mają zapobiegać chorobom korzeni. 

Kiedy sadzić maliny?

Najlepszy czas na sadzenie malinowych krzaczków to wiosna. Jednak jeśli ziemia nie jest zmarznięta, a gleba jest dobrze odżywiona, sadzenie malin możemy wykonać również jesienią. Maliny letnie dają owoce na pędach dwuletnich, a jesienne powtarzają owocowanie i owocują na pędach jednorocznych.

Maliny w doniczce lub w skrzynkach

Na balkonie lub w małym ogródku, gdzie brakuje miejsca na posadzenie malinowych krzaczków, można hodować maliny w pojemnikach lub skrzynkach (najlepiej nadaje się do tego odmiana jesienna). Maliny wsadzamy do skrzynek na jesieni (2-3 krzaczki na skrzynkę), a na wiosnę je przycinamy. W doniczkach możemy wyhodować maliny o dowolnej porze roku. Maliny i ich uprawa w skrzynkach wiąże się z nawożeniem owoców i ich odpowiednim nawadnianiem. Krzaczki odżywia się na przełomie marca i kwietnia, stosując np. Substral Nawóz do Ogrodu, a ziemię uzupełnia się kompostem.

Jak dbać o maliny?

Przygotowanie podłoża do malin

Żeby maliny dawały jak najwięcej smacznych owoców, trzeba je odpowiednio pielęgnować. Do najważniejszych zabiegów należy podlewanie krzaczków. Odpowiednie nawadnianie wpływa bezpośrednio na wielkość plonów. Wygodnym rozwiązaniem może okazać się montaż systemu nawadniającego. Jeśli nie planujemy dużej uprawy, wystarczy codzienne obfite podlewanie roślin, najlepiej rano lub wieczorem.

Nawóz do malin

Dla lepszego rośnięcia krzewów niezbędne jest ich odżywianie. Maliny lubią nawozy organiczne, które warto zastosować jeszcze przed posadzeniem krzaczków. Stosując nawozy mineralne, wiosną i wczesnym latem dostarczamy malinom azotu. Później odżywiamy je tylko nawozami potasowymi i fosforowymi.

Przycinanie malin

Jednym z ważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych jest przycinanie krzaczków malin. Odmiany letnie, czyli te owocujące na pędach dwuletnich, przycina się wiosną, usuwając nadmiar młodych pędów i wycinając wszystkie nieowocujące pędy dwuletnie. Następne cięcie przeprowadza się latem. Najlepiej zrobić to tuż po zakończeniu owocowania, kiedy zbierzemy wszystkie owoce. Obcinamy wtedy wszystkie pędy, które już nie owocują. Jeśli na krzaczku znajduje się dużo pędów gotowych do wyprodukowania owoców, musimy zmniejszyć ich liczbę. Usuwamy więc te, które wyglądają na chore i osłabione.

Kiedy przycinać maliny jesienne?

Przycinanie malin jesiennych  przeprowadza się po zbiorze owoców czyli latem lub wczesną jesienią.  Maliny przycinamy nisko, tuż przy ziemi – jeśli zostawimy dłuższe pędy, mogą one dać owoce również w przyszłym roku, ale zbiory będą raczej słabe, dlatego nie praktykuje się takiego sposobu uprawy.

Odchwaszczanie uprawy malin

Maliny, tak jak i inne rośliny, źle znoszą towarzystwo chwastów. W uprawie można zastosować oprysk na chwasty w malinach powstrzymujące rozwój szkodliwych roślin. W przydomowej hodowli malin nie ma jednak takiej potrzeby. Wystarczy regularnie wyrywać niepożądane rośliny, a krzaczki malin będą dawały obfite plony.

Co sadzić obok uprawy malin, żeby zapewnić im dobre plony?

Krzaczki malin potrzebują dużo miejsca – mocno się rozrastają, a żeby się nie łamały konieczne jest ich podpieranie. Dlatego pośród malinowych krzaczków brakuje miejsca do sadzenia innych roślin. W pobliżu możemy jednak zasadzić rośliny odstraszające szkodniki lubiące maliny. Co warto posadzić? Niezapominajka i paproć powstrzymują kistnika malinowca. Na zdrowie malin korzystnie działają m.in. czosnek, cebula, a także zioła takie jak majeranek, melisa, rumianek czy bazylia.

Jak i kiedy zbierać owoce malin?

W zależności od odmiany, uprawa malin przyniesie owoce już w połowie lata. Maliny zbieramy, gdy osiągną kolor głębokiej czerwieni. Owoce zrywamy delikatnie, tak aby nie uszkodzić łodyg. Maliny rosną na krzaczkach dość długo i jeszcze na jesieni możemy rozkoszować się ich wyśmienitym smakiem. Jeśli nie przejadamy zbiorów, możemy zostawić owoce na krzaczkach. Na pewno pożywią się nimi ptaki. Świeże owoce doskonale nadają się też do mrożenia. Przy większej liczbie krzaczków zapewnimy sobie owoców na cały zimowy czas.

Kiedy przesadzić maliny?

Maliny najlepiej przesadzać wczesną wiosną lub późną jesienią, gdy krzewy nie rosną aktywnie. W tym czasie maliny są w stanie łatwiej przetrwać proces przesadzania i szybciej się ukorzenić w nowym miejscu. Optymalny czas na przesadzanie malin to marzec-kwiecień lub wrzesień-październik.  Podczas przesadzania malin należy ostrożnie wykopać cały krzew, starając się nie uszkodzić korzeni. Następnie należy przesadzić maliny do wcześniej przygotowanego dołka tak, aby zmieścić cały korzeń krzewu. Po przesadzeniu należy obficie podlać maliny i zastosować profesjonalny nawóz, aby ułatwić im ukorzenienie w nowym miejscu.

Możliwe problemy, szkodniki i choroby w uprawie malin

Krzaczki malin bywają często atakowane przez ogrodowe szkodniki. Mogą pojawić się na nich mszyce lub przędziorki. Dlatego jednym z zabiegów pielęgnacyjnych jest dokładne oglądanie krzaczków. Im wcześniej zobaczymy, że szkodniki zaatakowały roślinę, tym szybciej możemy powstrzymać rozwój szkodników i zapobiec utracie malinowych plonów.
Innym szkodnikiem atakującym krzaczki malin (szczególnie odmiany dwuletnie) jest kistnik malinowiec. Jeśli zauważymy uszkodzone liście lub larwy żerujące na owocach, spryskujemy roślinę preparatem zawierającym wyciąg ze złocienia.

Uprawę malin może zniszczyć również choroba grzybowa taka jak szara pleśń. Patogen niszczy wszystkie części rośliny (kwiaty, zawiązki owoców, owoce i pędy), która brunatnieje i zamiera.