Uprawa malin w ogrodzie

Odmiany malin

Maliny występują w 2 odmianach: letniej i jesiennej. Każda z nich charakteryzuje się innym czasem owocowania. 

Odmiana letnia
Owocująca latem daje plony między czerwcem a sierpniem w zależności od rodzaju. Popularne odmiany letnie to:

• Glen Moy
• Glen Ample
• Glen Fyne
• Laszka
• Benefis
• Bristol
• Litacz
• Tulameen
• Norna
• Canby
• Malling Jewel

Odmiana jesienna
Odmianę tę nazywa się też wiecznie owocującą (powtarzającą). Malinowy krzak daje owoce między sierpniem a październikiem. Odmiana jesienna doskonale sprawdzi się w przypadku początkujących ogrodników. Maliny rosną dobrze nawet w większych pojemnikach, a ich przycinanie nie sprawia kłopotów. Rośliny są też bardziej odporne na szkodniki i choroby. Odmiany jesienne to:

• Autumn Bliss
• Autumn Treasure
• Fall Gold
• Polana
• Pokusa
• Polka
• Poranna Rosa

Jakie narzędzia i sprzęty są potrzebne do uprawy malin?

Krzaki malin trzeba przycinać. W zależności od odmiany robi się to raz lub dwa razy w ciągu roku. Przycinanie malin nie obędzie się więc bez dobrego sekatora. Rozrastające się krzaczki malin potrzebują odpowiedniego podparcia (chroni je to przed uszkodzeniami w trakcie silnych wiatrów). Przydadzą się zatem:

• Siatka na grządki,
• Klipsy podtrzymujące,
• Sznurek lub mocna linka.

Maliny trzeba też regularnie odchwaszczać. Można robić to ręcznie (przy małej uprawie) lub użyć odchwaszczacza lub ręcznego pielnika wahadłowego. 

Jak uprawiać maliny?

Zanim posadzimy krzaczki malin, przygotujmy dla nich odpowiednie stanowisko. Maliny lubią lekko kwasową i dobrze przepuszczalną glebę (pH – 6,5). Krzaczki rosną najlepiej na żyznej i próchniczej ziemi. Źle znoszą natomiast ciężkie i bardzo podmokłe gleby oraz te lekkie i piaszczyste. Maliny powinny znaleźć się na słonecznym stanowisku, ale osłoniętym przed bezpośrednim działaniem słońca. Najlepiej posadzić je w południowo-wschodniej lub w południowo-zachodniej części ogrodu. Stanowisko przeznaczone na uprawę powinno być odchwaszczone. 

Sadzenie malin
Jak sadzić maliny? Krzaczki sadzi się w rzędach pomiędzy, którymi zachowujemy odstęp 2 m. Odległość jednego krzaczka od drugiego powinna wynosić ok. 0,5 m. Maliny wsadzamy  dość płytko, a korzenie przykrywamy tylko 2 cm warstwą ziemi. Po zasadzeniu krzaczka przycinamy pęd, tak żeby mógł się dobrze zakorzenić. Powszechną praktyką jest sadzenie malin na redlinach. Te usypane z ziemi wały wysokie na 15-30 cm mają zapobiegać chorobom korzeni. 

Kiedy sadzić maliny? Najlepszy czas na sadzenie malinowych krzaczków to wiosna. Jednak jeśli ziemia nie jest zmarznięta, a gleba jest dobrze odżywiona, maliny można posadzić również na jesieni. Maliny letnie dają owoce na pędach dwuletnich, a jesienne powtarzają owocowanie i owocują na pędach jednorocznych.

Uprawa malin w skrzynkach 
W małym ogródku, gdzie brakuje miejsca na posadzenie malinowych krzaczków, można hodować je w skrzynkach (najlepiej nadaje się do tego odmiana jesienna). Maliny wsadzamy wtedy do skrzynek na jesieni (2-3 krzaczki na skrzynkę), a na wiosnę je przycinamy. Choć tak naprawdę w doniczkach możemy wyhodować maliny o dowolnej porze roku. Maliny i ich uprawa w skrzynkach wiąże się z nawożeniem owoców i ich odpowiednim nawadnianiem. Krzaczki odżywia się na przełomie marca i kwietnia, stosując np. Substral Nawóz do Ogrodu, a ziemię uzupełnia się kompostem. 

Jak pielęgnować maliny?

Żeby maliny dawały jak najwięcej smacznych owoców, trzeba je odpowiednio pielęgnować. Do najważniejszych zabiegów należy podlewanie krzaczków. Odpowiednie nawadnianie wpływa bezpośrednio na wielkość plonów. Wygodnym rozwiązaniem może okazać się montaż systemu nawadniającego. Jeśli nie planujemy dużej uprawy, wystarczy codzienne obfite podlewanie roślin, najlepiej rano lub wieczorem. Dla lepszego rośnięcia krzewów niezbędne jest ich odżywianie. Maliny lubią nawozy organiczne, które warto zastosować jeszcze przed posadzeniem krzaczków. Stosując odżywki mineralne, wiosną i wczesnym latem dostarczamy malinom nawozów azotowych. Później odżywiamy je tylko nawozami potasowymi i fosforowymi.

Przycinanie malin
Jednym z ważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych jest przycinanie krzaczków malin. Odmiany letnie, czyli te owocujące na pędach dwuletnich, przycina się wiosną, usuwając nadmiar młodych pędów i wycinając wszystkie nieowocujące pędy dwuletnie. Następne cięcie przeprowadza się latem. Najlepiej zrobić to tuż po zakończeniu owocowania, kiedy zbierzemy wszystkie owoce. Obcinamy wtedy wszystkie pędy, które już nie owocują. Jeśli na krzaczku znajduje się dużo pędów gotowych do wyprodukowania owoców, musimy zmniejszyć ich liczbę. Usuwamy więc te, które wyglądają na chore i osłabione. 

Kiedy przycinać maliny jesienne? Zabieg przeprowadza się zazwyczaj na jesieni, kiedy krzak przestanie już owocować. Pędy wycina się tuż przy ziemi. Jeśli je zostawimy, roślina odbije w kolejnym roku i również da owoce. Zbiory będą raczej słabe, dlatego nie praktykuje się takiego sposobu uprawy.

Odchwaszczanie uprawy malin
Maliny, tak jak i inne rośliny, źle znoszą towarzystwo chwastów. W uprawie można zastosować środki chemiczne powstrzymujące rozwój chwastów. W przydomowej hodowli malin nie ma jednak takiej potrzeby. Wystarczy regularnie wyrywać niepożądane rośliny, a krzaczki malin będą dawały obfite plony. 

Co sadzić obok malin, żeby zapewnić im dobre plony? Krzaczki malin potrzebują dużo miejsca – mocno się rozrastają, a żeby się nie łamały konieczne jest ich podpieranie. Dlatego pośród malinowych krzaczków brakuje miejsca do sadzenia innych roślin. W pobliżu możemy jednak zasadzić rośliny odstraszające szkodniki lubiące maliny. Co warto posadzić? Niezapominajka i paproć powstrzymują kistnika malinowca. Na zdrowie malin korzystnie działają m.in. czosnek, cebula, a także zioła takie jak majeranek, melisa, rumianek czy bazylia.   

Jak i kiedy zbierać maliny?

W zależności od odmiany, uprawa malin przyniesie owoce już w połowie lata. Maliny rosną na krzaczkach dość długo i jeszcze na jesieni możemy rozkoszować się ich wyśmienitym smakiem. Jeśli nie przejadamy zbiorów, możemy zostawić owoce na krzaczkach. Na pewno pożywią się nimi ptaki. Świeże owoce doskonale nadają się też do mrożenia. Przy większej liczbie krzaczków zapewnimy sobie owoców na cały zimowy czas. 

Możliwe problemy, szkodniki i choroby w uprawie malin

Krzaczki malin bywają często atakowane przez ogrodowe szkodniki. Mogą pojawić się na nich mszyce lub przędziorki. Dlatego jednym z zabiegów pielęgnacyjnych jest dokładne oglądanie krzaczków. Im wcześniej zobaczymy, że szkodniki zaatakowały roślinę, tym szybciej możemy powstrzymać rozwój szkodników i zapobiec utracie malinowych plonów.

Innym szkodnikiem atakującym krzaczki malin (szczególnie odmiany dwuletnie) jest kistnik malinowiec. Jeśli zauważymy uszkodzone liście lub larwy żerujące na owocach, spryskujemy roślinę preparatem zawierającym wyciąg ze złocienia.

Uprawę malin może zniszczyć również choroba grzybowa taka jak szara pleśń. Patogen niszczy wszystkie części rośliny (kwiaty, zawiązki owoców, owoce i pędy), która brunatnieje i zamiera.