Klein kruiskruid

Wat is klein kruiskruid precies?  

Klein kruiskruid (Senecio vulgaris) is een eenjarige plant die wel wat weg heeft van een grote paardenbloem. In tuinen wordt de plant beschouwd als een invasieve onkruidsoort. Gelukkig bestaan er heel wat manieren om te vermijden dat de plant zich te veel verspreidt.  

Hoe herken je klein kruiskruid?  

Senecio vulgaris is een plant die deel uitmaakt van de grote composietenfamilie (Compositae of Asteracea). Het is een van de meest courante onkruiden in heel wat tuinen. 

Deze eenjarige wordt maximaal een veertigtal centimeter hoog en is herkenbaar aan zijn vlezige, diep ingesneden bladeren, de vrij kleine, gele bloemen in bloemhoofdjes en vooral de zaden met vruchtpluis. Doordat het vruchtpluis doet denken aan het haar van een bejaarde persoon, wordt de plant in het Frans 'séneçon' genoemd (senex = oude man). Het vruchtpluis doet ook meteen denken aan dat van de paardenbloem.  

Klein kruiskruid duikt op in het begin van de lente en kan zonder onderbreking bloeien van voor- tot najaar. De zaden belanden dankzij de pluisjes makkelijk overal in de tuin.  

Klein kruiskruid is populair bij vogels, die de zaden graag lusten. Het is ook een waardplant voor de Sint-jacobsvlinder, die er zijn eitjes op legt.  

Schade veroorzaakt door klein kruiskruid  

Kenmerkend voor klein kruiskruid is de zeer krachtige groei. Per jaar kunnen er drie generaties elkaar opvolgen op één plant, waarbij duizenden nieuwe zaden worden geproduceerd. Klein kruiskruid is een typische ruigteplant, maar houdt ook van bewerkte grond die veel stikstof bevat. In de tuin en de moestuin volstaat een plek met voldoende zon om zich snel te verspreiden en de plaats van andere planten in te nemen. De penwortels van de plant zijn bovendien heel krachtig.  

Net als heel wat andere onkruiden kan ook klein kruiskruid schadelijke ziekten overdragen aan moestuin- en sierplanten, zoals verwelkingsziekte. Bovendien is het een plant die geliefd is bij parasieten zoals bladluizen. 

Opvallend is dat klein kruiskruid niet opgegeten wordt door grazers, die de plant niet goed kunnen verteren. Ook voor de mens wordt de consumptie afgeraden: regelmatig kruidenthee met klein kruiskruid drinken blijkt giftig voor de lever en kan zelfs cirrose veroorzaken.  

Hoe raak je verlost van klein kruiskruid?   

Klein kruiskruid verwijderen uit de tuin 

Zoals bij de meeste eenjarigen is ook bij klein kruiskruid uittrekken de meest voor de hand liggende oplossing. Schoffelen en wieden zijn dan ook aan te raden. Een onkruidbrander kan (op de juiste ondergrond) eveneens een goede oplossing zijn.  

Klein kruiskruid verwijderen uit loopzones 

Paden, terrassen en binnenplaatsen vergen een gerichte aanpak. Doordat er zich hier geen andere planten in de buurt bevinden, kun je gebruik maken van een niet-selectieve onkruidverdelger. Je kunt twee soorten product verstuiven, op basis van azijnzuur of op basis van pelargonzuur.   

Klein kruiskruid in het gazon 

Gebruik in de lente en de herfst speciale gazonmeststof om te vermijden dat klein kruiskruid zich verspreid in een jong gazon.  

Hoe voorkom je klein kruiskruid? 

Klein kruiskruid is een zeer vaak voorkomend onkruid. Het is vrij utopisch om te denken dat je er helemaal van af zult raken. Gelukkig kun je de planten makkelijk manueel verwijderen.  

Als je echter een moestuin wilt aanleggen waar deze plant niet in voorkomt, dan heb je verschillende mogelijkheden:  

• Bedek de grond met een ondoorzichtig zeil. 

• Gebruik voldoende mulch rond je planten. 

• Een andere mogelijkheid is dat je het zaad van klein kruiskruid in het begin van de lente laat ontkiemen, zodat je het onkruid vervolgens makkelijk kunt verwijderen (valszaaibedmethode).